رفیعی آتانی, مریم, چوبک, حمیده. (1394). نگرش عوام به آثار باستانی در دوره قاجار. تاریخ نگری و تاریخ نگاری, 25(16), 105-124. doi: 10.22051/hph.2016.2416
مریم رفیعی آتانی; حمیده چوبک. "نگرش عوام به آثار باستانی در دوره قاجار". تاریخ نگری و تاریخ نگاری, 25, 16, 1394, 105-124. doi: 10.22051/hph.2016.2416
رفیعی آتانی, مریم, چوبک, حمیده. (1394). 'نگرش عوام به آثار باستانی در دوره قاجار', تاریخ نگری و تاریخ نگاری, 25(16), pp. 105-124. doi: 10.22051/hph.2016.2416
رفیعی آتانی, مریم, چوبک, حمیده. نگرش عوام به آثار باستانی در دوره قاجار. تاریخ نگری و تاریخ نگاری, 1394; 25(16): 105-124. doi: 10.22051/hph.2016.2416
2استادیار پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی
چکیده
دوره قاجار و مخصوصا عصر ناصری در ایران با تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی فراوانی همراه است که همه جنبه‌های زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داد. یکی از این تاثیرات در زمینه کشفیات باستانشناسی و تغییر نگرش مردم به آثار باستانی و تاریخ کشورشان بود. با این وجود پیش از آنکه حفاری‌های علمی در ایران آغاز شود ایرانیان با آثار باستانی محیط زندگیشان، تعامل داشتند. آن‌ها آثار را به افسانه‌ها و اسطوره‌ها مرتبط می‌ساختند یا اینکه جنبه مقدس به آن می‌دادند. پس از حضور دلالان عتیقه مردم بومی گاهی به تجارت مواد فرهنگی نیز اقدام می‌کردند. نگاه مردم به آثار در نگرش آن‌ها به خود نیز اهمیت داشت. این نگرش در ساخت هویت تاریخی ایرانیان موثر بود و بعدها قسمتی از هویت ملی ایرانیان را تشکیل داد. این پژوهش با روش کتابخانه ای و تحلیل تاریخی به بررسی تاثیر نگاه ایرانیان به میراث فرهنگی در ساخت هویت ملیشان پرداخته است.
People's Attitudes to Antiquities in the Qajar Period
نویسندگان [English]
Maryam Rafiei Atany1؛ Hamideh Choubak2
1PHD Candidate in Iranology, Shahid Beheshti University
2Assistant Professor, Iranian center for Archaeological Research (Icar)- Research Institut of Iranian Cultural Heritage, and Tourism
چکیده [English]
Qajar period especially Naseri's time coincided with many changes in the cultural, social, and political themes in the society that effected all aspects of the Iranian's life. One of the impressions was in archaeology contracts that enlightened the past of Iran with the new findings and materials in historical sites. Of course before archaeological excavation; Iranian people had their own attitudes towards their cultural heritage. Archaeological excavations were not their first encounter with the ancient ruins. They interpreted ancient remains with the myths and legends that passed through centuries. They learnt them through oral tradition or from Shahnameh. Another attitude was respecting them because of holy believes. Unfortunately after appearance of antique dealings around the world, local habitants sometimes traded historical materials. People's attitude to historical artifacts influences their behavior to their culture. This study examined this issue that Iranians' attitude to their Cultural Heritage made effect on their national identity.
کلیدواژه‌ها [English]
People, Qajar Period, Holiness, Myths, Cultural Heritage
مراجع
ـ بلوشر، ویپرت (1363). سفرنامه بلوشر. ترجمه کیکاووس جهانداری. تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
ـ دانش‌پژوه، منوچهر (1385). بررسی سفرنامه‌های دوره صفوی. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
ـ دیولافوا، ژان (1332). ایران، کلده، آشور. ترجمه فره‌وشی. تهران: خیام.
ـ شاپور شهبازی، علیرضا (1375). شرح مصور تخت جمشید. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. چاپ دوم.
ـ عباسی، محمدرضا، بدیعی، پرویز (1372). شهریار جاده‌ها (سفرنامه ناصرالدین‌شاه به عتبات)، تهران: انتشارات سازمان اسناد ملی ایران.
ـ فرصت‌شیرازی، محمدنصیر بن جعفر. (1377)، آثار عجم، جلد اول و دوم. تصحیح منصور رستگار فسایی. تهران: امیرکبیر.
ـ کرزن، جورج ناتانائیل (1387). ایران و قضیه ایران، ترجمه غلامعلی وحید مازندرانی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ـ محمود، محمود (1344). تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در قرن 19 (جلد اول، چهارم و پنجم). تهران: انتشارات اقبال.
ـ معین، محمد (1364). مجموعه مقالات دکتر محمد معین. به کوشش مهدخت معین. تهران: نشر معین.
ـ مقدسی، ابوعبدالله محمد بن احمد (375 هـ.ق). احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم. ترجمۀ علینقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران. 1361.
ـ ملک شهمیرزادی، صادق (1382). ایران در پیش از تاریخ (باستانشناسی ایران از آغاز تا سپیده دم شهرنشینی). تهران: انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور.
ـ _____ (1371)، «بررسی تحولات مطالعات باستانشناسی در ایران»، مجموعه مقالات انجمن‌واره بررسی مسائل ایران‌شناسی. علی موسوی گرمارودی. تهران: موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
ـ هانیبال، علی (1351)، «تجدید حیات و ذوق صنعتی ایران». مجموعه انتشارات قدیم انجمن آثار ملی. تهران: سلسله انتشارات انجمن آثار ملی. صص 74- 85.
ـ هرتسفلد، ارنست (1351). «آثار ملی ایران». مجموعه انتشارات قدیم انجمن آثار ملی. تهران: سلسله انتشارات انجمن آثار ملی.
لاتین
ـ Mousavi Ali et Nasiri-Moghaddam Nader, « Les hauts et les bas de l'archéologie en Iran», La pensée de midi, 2009/1 N° 27, p. 137-143
ـ Nasiri-Moghaddam, Nader, 2004, L'archéologie française en Perse et les antiquités nationales (1884-1914). Paris, Connaissances et Savoirs
ـKohl, Philip L., 1998, “Nationalism and Archaeology: On the Constructions of Nations and the Reconstructions of the Remote past”, Philip L. Kohl, Annual Review of Anthropology, Vol. 27, pp. 223-246
ابتدای صفحه