میرصمد موسوی؛ سیمین ستایش
چکیده
فقدان منابع در حوزة تاریخ اجتماعی ایران، آگاهیهای مورخان این حوزه از تاریخ ایران را محدود نموده است. در چنین شرایطی اسناد با توجه به جایگاهی که در میان منابع مکتوب تاریخی دارند، میتوانند تکیهگاه ...
بیشتر
فقدان منابع در حوزة تاریخ اجتماعی ایران، آگاهیهای مورخان این حوزه از تاریخ ایران را محدود نموده است. در چنین شرایطی اسناد با توجه به جایگاهی که در میان منابع مکتوب تاریخی دارند، میتوانند تکیهگاه مناسبی برای پژوهشهای تاریخی باشند و با کاملنمودن اطلاعات مورخان به یافتههای آنان ارزش تحقیقی و استنادی بخشند. بنابراین شناسایی و معرفی این منابع همچون دفاتر «مفصل[1] و اجمال»[2] بهدستآمده از آرشیو عثمانی در رابطه با تاریخ ایران، امری لازم و ضروری است. هدف اصلی این پژوهش بررسی محتوای دفاتر «مفصل و اجمال» ایالت «روان» در دو مقطع زمانی (998 و 1139ق/1590 و 1727م) و تبیین اهمیت، جایگاه و ارزشِ منحصربهفرد این آثار تاریخی برای تحقیق در مسائل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران میباشد. این مقاله با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی سامان یافته است و نتایج پژوهش نشان میدهد که این دفاتر منبع مناسبی جهت شناخت انواع مالیاتها، جمعیتشناسی، تولیدات کشاورزی، ترکیب قومی ـ نژادی و مذهبی، وضعیت اشتغال و انواع فعالیتهای اقتصادی، میزان درآمدهای مالیاتی و سیر تحولات ایجادشده در هرکدام از این موارد، میباشد. 2. Mofassal3. Ejmal,mojmal