مقصودعلی صادقی
چکیده
عبدالحسین خاتونآبادی نویسندۀ وقایعالسنین و الاعوام در تاریخنگاری خود روش یا روشهایی را به کار برده است که با شیوۀ دیگر همتایان تاریخنگار خود تا اندازهای دیگرگونه است. او از یکسو در گزینش ...
بیشتر
عبدالحسین خاتونآبادی نویسندۀ وقایعالسنین و الاعوام در تاریخنگاری خود روش یا روشهایی را به کار برده است که با شیوۀ دیگر همتایان تاریخنگار خود تا اندازهای دیگرگونه است. او از یکسو در گزینش موضوعهای تاریخی دست خود را بسیار باز گذاشته و برخلاف بیشتر مورخان ایرانی در چارچوب مسائل سیاسی گرفتار نشده است. نیز در پارهای نمونهها پای خود را از دایرۀ جهان اسلام بیرون نهاده و به برخی رخدادهای مهم قارۀ اروپا نیز پرداخته است که در نوع خود کممانند است؛ از سوی دیگر روش نگارش تاریخ نزد او تا حد بسیاری، مستند است. او برخلاف بیشتر همتایان تاریخنگار خود، کوشیده است گزارشهای خود را حتیالامکان به منبع یا منابعی مستند کند. پیامد چنین رویکردی بهرهبردن از منابع گوناگون در نگارش وقایعالسنین است. به گونهای که کمتر اثر تاریخی در جهانِ تاریخنگاری سنتی ایرانی میتوان یافت که تا این اندازه از منابع پرشمار و همچنین گوناگون بهره برده باشد. این ویژگیها سبب میشود تا بتوان روش تاریخنگاری خاتونآبادی را روشی ممتاز و متمایز نسبتبه بیشتر تاریخنگاران ایرانی سدههای نزدیک به او به شمار آورد. کیفیت این تمایزات مسئلهای است که میتواند مدنظر محقق امروزی قرار گیرد و با تجزیه و تحلیل آن به شناخت جنبهای دیگر از تاریخنگاری ایرانی منجر شود.