یعقوب خزائی
چکیده
مقالۀ حاضر به بررسی نوشتههای دکتر ناصر تکمیل همایون، تاریخپژوه و جامعهشناس سرآمدِ معاصر، بهویژه با تأکید بر آثار ایشان دربارۀ دورۀ قاجاریه میپردازد. اغلب نوشتههای ایشان پژوهشهایی است دربارۀ ...
بیشتر
مقالۀ حاضر به بررسی نوشتههای دکتر ناصر تکمیل همایون، تاریخپژوه و جامعهشناس سرآمدِ معاصر، بهویژه با تأکید بر آثار ایشان دربارۀ دورۀ قاجاریه میپردازد. اغلب نوشتههای ایشان پژوهشهایی است دربارۀ تاریخ و جامعۀ ایران عصر قاجار؛ از این رو پرسش اصلی مقالۀ حاضر این است که آیا دکتر تکمیل همایون توانسته است در نوشتههای خود به اصول تاریخنگاری و بهویژه جامعهشناسی پایبند باشد. به نظر میرسد ایشان با وجود تحصیلات تخصصی در جامعهشناسی برای خود عمدتاً شأن تاریخپژوهی قائل بودهاند و از این رو ایشان چندان به اصول و قواعد جامعهشناسی توجه نمیکردند، به طوری که در حوزۀ به کارگیری مفاهیم جامعهشناسانه، روشها و نظریهها و تبیینهای جامعهشناختی آثار ایشان خالی از چنین سنجههایی است و حتی در برخی از مهمترین نوشتههای ایشان تعارض با روش و تبیینهای جامعهشناسانه مشهود است. لذا مقالۀ حاضر در سه سطح تعریف مفاهیم و زمانپریشی مفهومی، ایستار دوکسایی و فقر روش و نظریههای جامعهشناختی، آثار دکتر تکمیل همایون را ارزشیابی میکند.
