علیرضا سلیمان زاده
چکیده
کتاب تاریخ سال نهم مدارس ترکیه کتابی ایده‌محور است که در اینجا سعی خواهد شد انگیزه‌های علمی مؤلف آن به‌صورت عینی و مسئله‌محور تبیین گردد. روش مورد استفاده در این مقاله، تحلیل محتواست که معمولاً از ...
بیشتر
کتاب تاریخ سال نهم مدارس ترکیه کتابی ایده‌محور است که در اینجا سعی خواهد شد انگیزه‌های علمی مؤلف آن به‌صورت عینی و مسئله‌محور تبیین گردد. روش مورد استفاده در این مقاله، تحلیل محتواست که معمولاً از آن، جهت توصیف خصوصیات پیام استفاده می‌شود تا بتوان به نتایج پژوهش دست‌یافت که همانا شناسایی ارزش‌ها و نظریات به‌کاررفته در کتب درسی است. هدف پژوهش نیز مشخص‌کردنِ وظیفه‌ای است که در ترکیه برای آموزش درس تاریخ در نظر گرفته‌اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در ترکیۀ امروزی در کنار ایدۀ انتقال دانش گذشته به نسل کنونی، آموزش تفکر تاریخی و مهارت‌های حل مسئله جایگزین روش‌های پیشین شده است. در خروجی چنین روشی، فراگیری صحیح تاریخ به دو عامل اساسی یعنی «طرز روایت معلم» و «یک متن آموزشی خوب» متکی است. از همین منظر، بررسی برنامۀ درسی کشورهای دیگر باعث همگامی ایرانیان با پیشرفت‌های جهانی در خصوص آموزش، رفع خلأهای آموزشی و همچنین خلاقیت در تعریف محتوا و خط‌مشی آموزشی خواهد شد. دستاوردهای پژوهشی مقالۀ حاضر نیز بدین قرار است: سازماندهی داده‌ها در قالب جدول‌های استاندارد گوناگون و پردازش داده‌های کتاب‌درسی با اتکا بر جامعۀ آماری استخراج‌شده از معلمان و محصلان، استخراج مؤلفه‌های مهم ابعاد محتوایی اثر و پردازش آن‌ها از بابت تطابق با اهداف آموزشی از پیش تعریف‌شده، بررسی تحول در نوع نگرش سیستم آموزشی ترکیه نسبت‌به تاریخ دنیای باستان، جایگاه مؤلفه‌های اساسی نظیر تاریخ محلی، جهان و اسلام در یک کتاب‌درسی، ارائۀ ملموس مصادیق مهارت‌های نرم مورد توجه در سیستم آموزشی ترکیه، بررسی نگرش تاریخ جدید در تألیف کتاب‌های درسی تاریخ و تأثیرات غلبۀ اسلام‌گرایان بر مقولۀ تاریخ‌نویسی در مدارس ترکیه.
