عباس قدیمی قیداری؛ ندا سنبلی
چکیده
اواخر دورۀ قاجار و به‌طور مشخص در دورۀ مشروطه، تحت‌تأثیر فضای باز سیاسی و اجتماعی، مسائل جدیدی در ارتباط با زنان مطرح شد که قبل از آن هیچ سابقه‌ای نداشت؛ ازجملۀ این مسائل، مسئلۀ چندهمسری بود که در کانون ...
بیشتر
اواخر دورۀ قاجار و به‌طور مشخص در دورۀ مشروطه، تحت‌تأثیر فضای باز سیاسی و اجتماعی، مسائل جدیدی در ارتباط با زنان مطرح شد که قبل از آن هیچ سابقه‌ای نداشت؛ ازجملۀ این مسائل، مسئلۀ چندهمسری بود که در کانون توجه برخی جراید و روزنامهها و روشنفکران و درسخواندهها قرار گرفت. بررسیها نشان میدهد این روزنامهها و نویسندگان آنها که تغییر در وضعیت زنان را از زمینههای بنیادین تحول اجتماعی ایران میدانستند، گفتمانی انتقادی از مسائل سنتی زنان و ازجمله چندهمسری را به ظهور رساندند. دستاوردهای پژوهش نشان میدهد که آنان با نوشتار صریح، طنز انتقادی، اشعار عامیانه و کاریکاتور به نقد مسئلۀ چندهمسری و علل و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن پرداختند. این مقاله در پی آن است که با روش تحلیل مضمون روایتها که یکی از روشهای تحلیل محتواست به کشف و شناخت چگونگی و چرایی شکل‌گیری گفتمان انتقادی در روزنامهها و جراید این عصر، پیرامون مسئلۀ چندهمسری بپردازد؛ گفتمان انتقادی که در تحول فرهنگی جامعۀ ایران نقش مؤثری ایفا کرد.
