Document Type : Scientific-Research

Author

Associated Professor , Department of History, Ferdowsi University of Mashhad

Abstract

The event of Seffin as a main challenge in the front of Imam Ali's state, has been a topic for historian and researchers. This event which has been counted as Fitna (civil war), has been reflected variously in the Islamic historiography, especially in Iraqi and Syrian schools. The main question which the current article tries to find an answer for it, is How the Seffin event (with its backgrounds and aftermaths) has been reflected in the IbnAbi al-Hadid's Interpretation?
The findings of this study – which is upon the IbnAbi al-Hadid's Interpretation and historical sources- show that IbnAbi al-Hadid accuses Muawiya as an agent of crisis in the Iraq and Syria relations. He declares- on the ideological stand-that Muawiya disobeyed the orders of his superior and he caused Muslims to be killed. Thus he will be in the hell eternally as a Zindiq.

Keywords

-        قرآن کریم
-         نهج‌البلاغه (1374). ترجمۀ سیدجعفر شهیدی. تهران:  علمی و فرهنگی.
-         ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید (1430). شرح نهج‌البلاغه. به‌تصحیح حسین‌الاعلمی. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
-         ابن‌اثیر، عزالدین علی (1965). الکامل فی‌التاریخ. بیروت: دار صادر.
-         ابن‌اعثم کوفی، احمدبن ‌علی (1374). الفتوح. ترجمۀ مستوفی هروی. تهران:  علمی و فرهنگی.
-         ابن‌الفوطی، عبد‌الرزاق‌بن احمد (1424). الحوادث الجامعه والتجارب النافعه فی المائه السابعه. به‌تحقیق مهدی نجم. بیروت: دار‌الکتب‌العلمیه.
-         ابن‌جوزی، عبدالرحمن (1412). المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم. به‌تحقیق محمد عبدالقادر عطا. بیروت: دار‌الکتب‌العلمیه.
-         ابن‌خلدون، عبد‌الرحمن (1408). العبر. ‌به‌تحقیق خلیل شحاده. بیروت: دار‌الفکر.
-         ابن‌خلکان، شمس‌الدین احمد (1397). وفیات الاعیان وأنباء ابناء الزمان. به‌تحقیق احسان عباس. بیروت: دارالصادر.
-         ابن‌سعد، محمد (1410). الطبقات الکبری. بیروت: دار صادر.
-         ابن‌شاکر الکتبی، صلاح‌الدین محمد (1400). عیون التواریخ. به‌تحقیق فیصل سامر. بغداد: مطبعه‌الحریه.
-         ابن‌عبد‌البر، یوسف‌بن عبدالله (1412).  الاستیعاب فی معرفه الاصحاب. بیروت: دارالجیل.
-         ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله‌بن مسلم (1410). الامامه والسیاسه. به‌تحقیق علی شیری. بیروت: دارالاضواء.
-         ابن‌کثیر، اسماعیل (1410). البدایه و النهایه. بیروت: دار‌المعارف.
-         اسکافی، ابوجعفر محمد (1402). المعیار والموازنه فی فضائل امیر الؤمنین علی‌بن ابی‌طالب. به‌تحقیق محمدباقر المحمودی. بیروت: مؤسسه‌المحمودی.
-         بلاذری، احمدبن یحیی (1394). انساب الاشراف. به‌تحقیق محمدباقر المحمودی. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
-         جاحظ، عمروبن بحر (1411). البیان و التبیین. به‌تحقیق عبدالسلام‌محمد هارون. قاهره: مکتبه‌المصطفی البابی‌الحلبی.
-         حاجی‌خلیفه، مصطفی (بی‌تا). کشف الظنون عن اسامی الکتب والفنون. بیروت: دار احیاء‌التراث العربی.
-         حموی، یاقوت‌بن عبدالله (1399ق). معجم‌البلدان. بیروت، دار صادر.
-         حیدری آقایی، محمود (1382). «روش‌شناسی تاریخی ابن ابی‌الحدید». فصلنامه پژوهش و حوزه. ش 13 و 14.
-         دینوری، ابوحنیفه (1960). اخبار الطوال. به‌تحقیق عبدالمنعم عامر. قاهره: دار احیاء‌الکتب‌العربی.
-         الربیعی، احمد (1407). العذیق النضید بمصادر ابن ابی‌الحدید. بغداد: مطبعه‌العانی.
-         رمزی‌محسن، یحیی (1436). موارد ابن ابی‌الحدید فی کتابه شرح نهج‌البلاغه. بیروت: دارالقاریء.
-         الصفدی، خلیل‌الدین ایبک (1420). الوافی بالوفیات. به‌تحقیق احمدالارناؤوط و ترکی‌مصطفی. بیروت: دار احیاء‌التراث.
-         الصنعانی، عبدالرزاق (1392). المصنف. به‌تحقیق حبیب‌الرحمن‌الاعظمی. بیروت: دارالمعرفه.
-         طبری، محمدبن جریر (1967). تاریخ الامم و الملوک. تحقیق محمدابوالفضل ابراهیم. بیروت: دارالتراث.
-         محمدی ریشهری، محمد (1386). دانشنامۀ امیرالمؤمنین. ترجمۀ عبدالهادی مسعودی. قم: دارالحدیث.
-         مفتخری، حسین و فاطمه سرخیل (1388). «تاریخ‌نگاری ابن ابی‌الحدید در شرح نهج‌البلاغه». فصلنامه شیعه‌شناسی. ش 25.
-         منقری، نصربن مزاحم (1382). وقعه‌الصفین. به‌تحقیق عبدالسلام‌محمد هارون. قاهره: مؤسسه العربیه الحدیثه.
-         نخجوانی، هندوشاه (1357). تجارب السلف.به‌کوشش عباس اقبال آشتیانی. تهران: کتابخانۀ طهوری.
-         واسعی، علیرضا (1386). جانشینان پیامبر در پرتو شرح نهج‌البلاغه ابن ابی‌الحدید. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
-         یعقوبی، احمدبن ابی‌یعقوب (1414). تاریخ الیعقوبی. قم: منشورات الشریف الرضی.