نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه الزهراء(س)
چکیده
چکیده: از حکایات و داستان‌ها غالباً به عنوان منبعی تاریخی یاد نمی‌شود و کمتر جایگاهی در مطالعات تاریخی دارند. یکی از معدود حکایت‌نامه‌های باقیمانده از عصر صفوی، کتاب «سفینه فطرت» است. این اثر منحصر بفرد که بخشی داستان، بخشی مطایبه و لطیفه و بخشی هزل است، نه تنها به بازگویی برخی داستان‌ها و حکایات پیشین پرداخته است، بلکه حکایت‌هایی را از عصر خود و منسوب به شخصیت‌های آن دوره روایت کرده است. در این اثر زن نقش فعالی در جامعه دارد. در کوچه و بازار گردش می‌کند و مایحتاج خود را به ذوق و سلیقه خویش انتخاب می‌کند، همراه همسر و حتی تنها به سفر می‌رود و نهایتاً زنی خانه نشین و به دور از مسائل جامعه خویش نیست. عبارات بکار رفته و واژه‌هایی که برای نامیدن زنان بیان شده و نیز فضاسازی داستان همه حکایت از نوعی تسامح و حتی شاید کنار گذاشتن چارچوب‌های اجتماعی متداول عصر نویسنده است. در این جا این سوال مطرح است که نگاه فطرت به نقش زن و جایگاه او در جامعه چگونه بوده است؟ فرضیه ارائه شده آن است که: فضای فکری نویسنده که نیمی از عمر خویش را در هندوستان گذرانده است بر بینش او تاثیر قابل توجهی داشته و نوعی تسامح در گفتارش به وجود آورده است. تسامحی که در نوشتار دیگر نویسندگان دیگر به چشم نمی‌خورد. کلید واژه: زنان ، عصر صفوی، سفینه فطرت، تاریخ اجتماعی
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Reflections of Women’s Social life in Safavid Period in the book called Safineh Fetrat
نویسنده [English]
- Nozhat Ahmadi
Associated Professor,Department of History, Alzahra University
چکیده [English]
One of the neglected parts of social history of Iran is the history of women, that is unclear to some extent because of the lack of enough recorded reports in sources. Therefore, it seems that with a new approach to different sources such as fiction literature, we can fill a part of this vacuum. "Safine Fetrat" is one of such works; a collection of stories, facetiae, jokes and satires have been gathered in this book by an Iranian author in late 11th century in India. A total view of women from different classes of society is given in this book.
By analyzing this book, it is tried to show author's approach to the status of women in Safavid period. Especially, the author's viewpoint is very realistic about women unlike the current traditions of society.
According to the evidence, it can be argued that the reason for different opinions of author is his immigration to India and his long stay in this country which resulted in tolerance in his viewpoint and words.
کلیدواژه‌ها [English]
- Women
- Safavid period
- Social history
- Fiction literature
- Safineh Fetrat
)