نویسنده
استادیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز
چکیده
مسئله‌ی اصلی این پژوهش بررسی رویکردهای عقلانی در تاریخ‌نگاری مهدی‌قلی هدایت است.بدین منظور با استفاده از روش تحقیق تحلیلی، تبیینی آثار تاریخی وی نقد و بررسی شده است.
تمرکز نویسنده به تبیین جریان‌های ترقی‌خواهانه، نتایج و آثار آن‌ها معطوف بوده است و فرضیه‌ی اصلی بهره‌مندی مؤلف از تبیین عقلانی است.داده‌های اطلاعاتی با روش کتابخانه‌‌ای گردآوری شده است.
مهم‌ترین نتایج به دست آمده نشان‌دهنده‌ی آن است که می‌توان تاریخ‌نگاری مهدی‌قلی هدایت را یکی از نمونه‌های گذار از توصیف صرف به تبیین عقلانی در تاریخ معاصر ایران دانست.وی با تأکید بر سه اصل خردگرایی، شریعتمداری و عدالت‌جویی می‌کوشد جریان‌های ترقی‌خواهانه‌ی عصر خویش و نتایج آن را مورد نقادی قرار دهد.اختصار و انقاد دو وجه اصلی شیوه‌ی نگارش اوست.انواع تبیین‌های عقلانی در تاریخ‌نگاری وی مشاهده می‌شود.
هدایت با نقد جریان‌های تجددخواه عصر خویش الگویی ملی برای حرکت ترقی‌خواهانه‌ی ایرانیان معرفی می‌کند.در این الگو هم بحران‌های اجتماعی ناشی از مدرنیسم کنترل می‌شود و هم با نظام سلطه‌ی غربی، که با رواج ارزش‌های فرهنگی خود منابع معنوی و مادی کشور را به یغما می‌برد، مقابله می‌شود.
یکی از مهم‌ترین فایده‌های این پژوهش این است که تاریخ را همچون دانشی کاربردی و با اهمیت در توسعه‌ی کشور مطرح می‌کند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Rationale Approaches in Historiography of Mehdigholi Hedayat ( A Case Study of Progress Advocacy and Modernism)
نویسنده [English]
- Mohammad Salmasizadeh
Assistant Professor of History of Tabriz University
چکیده [English]
The main issue of this research is the rationale approaches of the Mehdigholi Hedayat's historiography. Therefore, his historiography was reviewed by using the analytical – explanation method. Author has focused on the explanation of the progressive movement, and its results. The main hypothesis is that the Mehdigholi Hedayat has used the rational explanation in his historiography. Data collection of this paper is based on a library using methods. The main results indicate that the Mehdigholi Hedayat's historiography is an example of passing . He criticized the progressive movement of his time based on three pillars: rationality, justice, and religious belief. Brief reviews and criticism are two main aspects of his historiography. A variety of rational explanation can be seen on his historiography. He mapped a national model for Iranians progressive. In this model, social crises of modernism is controlled and Western hegemony is confronted. According to the Mehdigholi Hedayat the Westerners countries are trying to promote their own cultural patterns, and that pillaged the material and spiritual resources of the East countries. The main benefit of this study is that raises the history as applications science and an important knowledge in the issues related to development.
کلیدواژه‌ها [English]
- Rational Explanations
- Religious Principles
- Moralization
- Justice
- Progress
- Modernity
)