Document Type : Scientific-Research

Authors

1 Assistant Professor,Department of History and Civilization, Payam Noor of Tehran

2 M.A student in History of Shiism, Payam Noor of Tehran

Abstract

In different periods of the Shia history the role of Ashura in persistence of Shia religion has caused Wahhabi historians to deny the ideological and historical principles of Shia by using of Ashura-like works in their investigation of this Shia uprising. The result of historiography of political and ideological currents of Wahhabism has caused a reverse imagination and unrealistic picture  of Imam Hossein’s upraising instead of scientific and realistic definitions. In order to criticize Wahhabism ashuragraphy a constant attempt is reqired to introduce a realhstistic image of Ashura upraising . While Wahhabian ashuragraphs are trying to provide a place for their anti-Ashura works by selecting  similar title to those of historions of  Imam Hossein uprising , their story of Ashura has a particular features such as legality of Yazid caliphate against Imam Hossein and his companion rebellion, highlighting some unimportant problems to challenge major issues related to upraising, overlooking  main objectives of the upraising and  hiding  the  philosophy.  Furthermore, purposive selection of historical resources of Karbala upraising, accusing Shia of  worshiping graves  and polytheism, unrealistic conclusions from related events to Ashura, and distortion of successive historical literatures and reports can be considered as other feature of  Ashuragraphy of  Wahhabism historions. 

Keywords

- آیتی، محمدابراهیم(1388). بررسی تاریخ عاشورا. مؤسسه انتشاراتی امام عصر(عج). چ پنجم.
- ابن‌اثیر، عزالدین(1965). الکامل. ج 4. بیروت: دارصادر.
- ابن‌تیمیه، احمد(1417). مکان رأس‌الحسین، ابویعلی محمدایمن الشبراوی. بیروت: دارالجلیل.
- ابن‌العربی، القاضی محمد بن عبدالله ابوبکر (1422). العواصم من القواصم فی تحقیق مواقف الصحابه بعد وفاه النبی(ص). تعلیق محب‌الدین الخطیب. تخریج احادیث محمود مهدی الاستانبولی، الشارقه: دارالفتح للطباعه و النشر و التوزیع.
- ابن‌قولویه، جعفربن محمد(1394). کامل الزیارات. ترجمة صادق حسن‌زاده و حسین حسن‌زاده. قم: نگاران‌قلم.
- ابن‌قتیبه، ابومحمد عبدالله بن مسلم(1410). الامامة و السیاسة المعروف بتاریخ الخلفاء. تحقیق علی شیری. بیروت: دارالاضواء.
- بامری، جواد(1392). شبهه‌شناسی قیام امام حسین علیه‌السلام «پاسخ به شبهات وهّابیت درباره قیام امام حسین علیه السلام». آشیانه مهر.
- ترابی شهرضایی، اکبر(1387). «وهّابیت و نهضت امام حسین(ع)». فصلنامه پیام. شماره 92.
- الحربی، عبدالکریم بن خالد(1427). کیف نقراء الآل و الاصحاب. الکویت: مبرة الآل والاصحاب،
- الخضر، محمدسالم(1431). القول السدید فی السیرة الحسین الشهید. الکویت: مبرة الآل والاصحاب،
- الخضری، محمد(1417). محاضرات تاریخ الامم الاسلامیة. بیروت: دارالمعرفة.
- الخلیفه، حامدمحمد(1429). ریحانة النبی(ص) الحسین بن علی(رضی). عمان: دارالقطوف. طبع الاولی.
ـ ـــــــــ (1432). الانصاف فیما وقع فی العصر الراشدی من الخلاف. المملکة العربیة السعودیه الریاض.
- الخمیس، عثمان بن محمد(2006). حقبه من التاریخ: ما بین وفاه النبی(ص) الی مقتل الحسین رضی الله عنه. مصر: دار الکتب المصریه. ط الثالثه.
- الخراشی، سلیمان بن صالح(1431). سؤالاتی که باعث هدایت جوانان شیعه شد. ترجمه اسحاق دبیری. بی‌جا.
- الذهبی، ابوعبدالله(بی‌تا). شهادت‌طلبی حسین بن علی رضی و تحلیل و بررسی آن. بی‌جا.
 - رحیلی، محمد عوده(1435). حقیقه عاشورا، فهرسه مکتبه الملک فهد. المدینه المنوره: ط الثانی.
- الشیبانی، محمد عبدالهادی(1430). مواقف المعارضه فی عهد یزید بن معاویه. دار طیبه للنشر و التوزیع. ، الریاض: ط الثانیه.
  - العقل، ناصر بن عبدالکریم(1429). اسلام ناب. ترجمه اسحاق بن عبدالله العوضی. انتشارات حقیقت.
 - العقیلی، عمرسلیمان(1984). خلافه معاویه بن ابی السفیان، الریاض: جامعه الملک سعود.
 - الغیث، خالدمحمد(1420). مرویات خلافه معاویه(رضی) فی تاریخ الطبری. العربیه السعودیه، جده.
 - الکلبانی العمانی، خلیفه عبید(1428). حول الزیاره القبور. بحرین: دارالعصمه.
 - اردکانی، سید ابوالفضل(1387). پیامدهای عاشورا. قم: زمزم هدایت.
- اسفندیاری، محمد(1387). عاشوراشناسی، پژوهشی درباره هدف امام حسین(ع). قم: صحیفه خرد. چاپ اول.
- الهی‌زاده، محمدحسین(1383). «اهل رده از دیدگاه طبری». شماره 4. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند. صفحات 20-5.
- امیری، علی حسین(1437). شورش اهل رده. بی‌جا.
- بیات، علی(1381). « قیام عاشورا بایدها و پیامدها ». شماره 33. روش‌شناسی علوم انسانی. صفحات 4-25.
- بلاذری، احمد بن یحیی(1959). انساب الاشراف. ج 3. تحقیق محمد حمیدالله. مصر: دارالمعارف.
- جمعه، رمضان(1433). شبهات عن بنی‌امیه. الریاض: مکتبه الرشد العربیه السعودیه.
- حسینی، علیرضا(بی‌تا). تکرار فاجعه(نگذارید که من بار دگر در شما کشته شوم). بی‌جا.
- حسینی، مصلح(1425). عاشورای دین؛ عاشورای مذهب(تحلیل قرآنی تاریخی). بی‌جا.
- حسینی اصفهانی، سیدمرتضی(1387). حماسه حسینی از کربلا تا کوفه و شام. قم: فرهنگ قرآن،
- خواجه‌سروی، غلامرضا(1389). مجموعه مقالات پیامدهای اجتماعی عاشورا، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
- دجوری مصری، یوسف احمد(1390). توسل و رد شبهات، ترجمة مرکز تخصصی ترجمان دینی. تهران: مشعر.
- دشتی، محمد (1387). انگیزه‌های قیام عاشورا بررسی تطبیقی انگیزه‌های دیروز و امروز. قم: مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمومنین(ع).
- رفیعی، محمد ظاهر(1390). «نقش عاشورا و عزاداری‌های عصر ائمه در سقوط امویان و پیروزی عباسیان»، شماره 170. معرفت. صفحات 76-63.
- رنجبر، محسن(1392). «معرفی و بررسی کتاب "تذکره الخواص" نگاشته سبط بن جوزی». شماره 35، تاریخ اسلام در آئینه پژوهش. صفحات 120-101.
- رضوانی، علی‌اصغر(1390). خدای مجسم وهّابیان. تهران: مشعر.
- زیدان، عبدالکریم(1421). اصول الدعوه. مؤسسه الرساله.
- سامانی، سیدمحمود و سیداحمدرضا خضری (1391). «بررسی تطبیقی زمینه‌ها و مراحل دستیابی امویان به قدرت پس از اسلام». شماره 9. تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. صفحات 115-24.
- سبط بن جوزی، یوسف بن قزاوغلی(1427). تذکرةالخواص.قم: ذوی‌القربی.
- سجادی، سیدعلیرضا(1384). هشدارها و عبرت‌های عاشوراـ کوفه شهری برای عبرت. ج 1. قم: انصاریان.
- شاهین، حمدی(2001). الدوله و المجتمع فی العصر الاموی(دراسة الشبهات و رد المفتریات). قاهره: دارالوفا.
- شعوط، ابراهیم علی(1409). اباطیل: یجب ان تمسحی من التاریخ. جده: دارالشروق.
- صابری، حسین(1392). تاریخ فرق اسلامی(2). تهران: سمت. چاپ نهم.
- صادقی، مصطفی(1387). نگاهی نو به جریان عاشورا. قم: بوستان کتاب.
- صدوق(1400). امالی الصدوق. بیروت: اعلمی. چاپ پنجم.
- صلابی، علی محمد(1423). الانشراح و رفع الضیق فی سیره ابی بکر الصدیق رضی. قاهره: دارالتوزیع و النشر الاسلامیه.
ـ ــــــــ (1425). اسمی المطالب فی سیرة امیرالمومنین علی بن ابیطالب رضی الله عنه(شخصیته و عصره). الشارقه: مکتبه الصحابه.
ـ ــــــــ (1430). الدوله الامویه عوامل الازدهار و تداعیات الانهیار، بیروت: دارالمعرفه.
- ضیائی، رحمت‌الله(1390). «دیدگاه وهّابیت درباره حد و مکان برای خداوند و نقد و بررسی آن». سراج منیر. شماره 3. صفحات 146-113.
- طبری، ابوجعفر محد بن جریر(1967). تاریخ طبری تاریخ الامم و الملوک. ج 5. تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم. بیروت: دارالتراث، ط الثانیه.
- ظریفیان، غلامرضا(1386). «تئوری خلافت، مروری بر فقه حکومتی متقدمین اهل سنت». شماره 182. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. صفحات 202-177.
- ظهیر، احسان الهی(بی‌تا). شیعه و اهل بیت. بی‌جا.
- عاقل، نبیه(1403). تاریخ خلافه بنی‌امیه. دارالفکر. ط رابعه.
- عاملی، شیخ حّر(1422). اثبات الهداة. بیروت: مؤسسه الاعلمی.
- عبدالعزیز، عبدالله(بی‌تا). من قتل الحسین. انتشارات حقیقت.
- عبدالقدوس(بی‌تا). معاویه بن ابی سفیان رضی شاگرد مکتب نبوت و کاتب وحی. بی‌جا.
- عبدالمحمدی، حسین(1382). «ریشه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی قیام امام حسین(ع)». معرفت. شماره 67. صفحات 58-44.
- عثمانی، محمود اشرف(بی تا). سیری در زندگی امیر معاویه. ترجمه گروه علمی انتشارات اسحاقیه. بی جا.
- عسقلانی، خالد(1380). بلکه گمراه‌ شدی، نقد و بررسی اباطیل تیجانی در کتاب ...آنگاه هدایت شدم، ترجمه اسدالله موسوی. دار ابن‌کثیر للطباعه والنشر.
- عسگری، اصغر(1385). «چرایی‌های قیام امام حسین(ع)». پیام. شماره 80،190-176.
- فیرحی، داود(1380). «نظام سیاسی اهل سنت»، شماره 15. علوم سیاسی ـ دانشگاه باقرالعلوم، صفحات 168-141.
- قایدان، اصغر(1372). «نگرشی نوین به بحران رده و مواضع سیاسی دستگاه خلافت». مصباح. شماره 8. صفحات 54-43.
- محمدی، ابوعبدالرحمن(بی‌تا). تشیع و معتقدات آن. بی‌جا.
- مجلسی، محمدباقر(1404). بحارالانوار. ج 45. بیروت: الوفاء.
- مریجی، شمس‌الدین(1394). «بررسی جامعه‌شناختی فرایند تغییرات ارزشی جامعه اسلامی در عصر معاویه»، شماره 3. تاریخ اسلام. سال 16. صفحات 34-7.
- مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین(1409). مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر. ج 3. اسعد داغر. قم: دارالهجره. چ دوم.
- معاش، جلال(1385). الامام حسین(ع) و الوهّابیة دراسة تحلیلیة الاخلاقیات امام حسین(ع) و عقائد مواقف الوهّابیة. قم: یاس الزهراء.
 - میراحمدی، منصور(1382). «روش‌شناسی فقه سیاسی اهل سنت» در علوم سیاسی: دانشگاه باقرالعلوم. شماره 21، 1382. صص 92-69.
 - مصباح یزدی، محمدتقی(1387). آذرخش کربلا. قم: انتشارات آموزشی و پژوهشی امام خمینی. چاپ ششم.
- نویری، شهاب‌الدین(1423). نهایه الارب فی فنون الادب. قاهره: دارالکتب والوثائق القومیه.
- الیحیی، یحیی بن ابراهیم(1996). الخلافة الراشدة والدولة الامویة من فتح الباری. العربیة السعودیة: دارالهجره للنشروالتوزیع.