نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانش آموخته دکتری گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
2 استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
3 دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، زبانها و تاریخ، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
چکیده
اختلاف عقیده در جوامع با ادیان متکثر و متنوع، بدیهی و چالش‌برانگیز و چگونگی برخورد با آن نیازمند فرهنگ‌سازی است. «تحمل‌عقیده» یکی از راهکارهای اندیشمندان برای کمرنگ‌تر کردن تنش‌ها هنگام برخورد با اندیشه‌های مغایر است. غلات با افراط درباره ائمه، به‌مرتبه خدایی و یا نبوت آنان باور داشتند و برخی گزارش‌ها نشان‌گر برخورد ائمه با آنان است. بنابراین چگونگی برخورد ائمه‌امامیه‌اثنی‌عشری با غلات نیازمند ارزیابی است.
در این مقاله به چگونگی مواجهه تحملی یا تحمیلی ائمه با غلات در منابع‌رجالی، روایی و فرقه‌نگاری به روش تاریخی و رویکرد تحلیلی پرداخته شد. ره‌آورد تحقیق نشان داد که ائمه در تلاش برای نفی اندیشه‌های سنخ‌های مختلف غلات از گونه‌های رفتاری متفاوتی چون گفتگو(پند)، توبه‌دادن، تبعید، بخشش و خطابه برای آگاهی پیروان از نادرستی رفتارهای غالیانه و نهی از آن از یک طرف و لعن، طرد، برائت، تکفیر و کشتن از طرف دیگر بهره برده‌اند. خطابه به منظور آگاهی‌بخشی پربسامدترین الگوی رفتاری به‌ویژه در مواجهه با غلات میانه‌رو و اباحی بود. «کشتن» بیشتر در برابر غالیان خشونت‌گرای گفتاری-رفتاری انجام شده‌است. چون این دسته از غلات در مواجهه با عقاید دیگران، تحمل‌مذهبی نداشتند، گونه‌های رفتاری ائمه با آنان مصداق عدم‌تحمل‌عقیده نبود. غلات بهترین نمونه برای ارزیابی این امر است که هر اندیشه‌ای قابلیت «تحمل‌شدن» ندارد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Analyzing the tolerance and intolerance of opinion in the relations between the imams of Twelver Shi'ism and Ghalians
نویسندگان [English]
- Zeinab Mirzaei Mehrabadi 1
- Alimohammad Valavi 2
- Mohammadreza Barani 3
1 PHD , Department of History, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran
2 Professor Department of History, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran Alzahra university
3 Associate Professor Department of History, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Differences of opinion in societies with multiple and diverse religions are natural and challenging, and dealing with them requires cultural education. "Faith tolerance" is one of the thinkers' solutions to reduce tensions in dealing with conflicting ideas. Gholat believed excessively in the Imams, their divinity or prophet hood, and some reports show that the Imams dealt with them. Therefore, it is necessary to examine how the Imams of Twelver Shiism dealt with Gholat.
This article used a historical method and an analytical approach to discuss how Imams tolerated or intolerated Gholat in rijali, narrative and sectarian sources. The results of the investigation have shown that the imams try to negate the ideas of the different Gholat sects of different behaviors such as dialog (admonition), repentance, banishment, forgiveness and addressing to inform the followers of the wrongness of Ghalian behavior on the one hand and forbidding it, and on the other hand cursing, rejection, acquittal, excommunication and killing have benefited from it. Addressing to raise awareness was the most common pattern of behavior, especially in the face of moderate and adulterous Gholat. "Killing" was mainly used against verbally-behaviorally violent people. Since this group of Gholat had no religious tolerance towards the opinions of others, the Imams' behavior towards them was not an example of intolerance towards opinions. Gholat is the best example to evaluate the fact that not every thought has the ability to "endure".
کلیدواژه‌ها [English]
- tolerance and intolerance of beliefs
- Shia imams
- Gholat
- cursing
- Speech
)