نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانش آموخته دکتری تاریخ اسلام، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 استادیار تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده
در چند سال واپسین، به کوشش استادان مطرح رشتۀ تاریخ و به‌ویژه: حسن حضرتی، هاشم آقاجری، علیرضا ملایی‌توانی و قباد منصوربخت مناقشه‌ای کِرامند درباره رسالت مورخان آرایه گرفته است که می‌تواند آغاز اندیشه‌ورزی و ژرف‌نگری دربارۀ یک مسئلۀ جدی باشد؛ رسالت یا وظیفۀ رشته‌ای مورخان. برهمین اساس، این سوال مطرح می‌شود که مهمترین وظیفۀ رشته‌ای مورخان چیست؟. حسن حضرتی در نقد رویکرد نظریه محوری، و متأثر از مفهوم «توصیف فربۀ» کلیفورد گیرتز (۲۰۰۶-۱۹۲۶)، انسان شناس برجسته آمریکایی، عبارت «توصیف عمیق و گسترده» را برای نخستین بار و در آغار دهه نود شمسی، در گفت‌وگوهای روش‌شناسی تاریخی مطرح کرد و برخلاف بیشتر تاریخ‌ورزان ایرانی، مهمترین وظیفۀ مورخان را توصیف فربه یا عمیق و گسترده از رویدادهای گذشتۀ انسانی دانست که از حیث روش‌شناختی به دنبال پاسخ‌هایی از جنسِ «چیستی و چگونگی» است.
مقاله‌ی حاضر در واقع نقدی بر این نظر و کندوکاوی برای ارائۀ پاسخی بهتر به سوالِ مهمترین وظیفۀ رشته‌ای مورخان است. نویسندگان مقاله معتقدند که حتی اگر به لحاظ روشِ تحقیق، تفکیکِ پرسشِ «چگونگی و چرایی» ممکن باشد، بی‌توجهی مورخان به «چرایی»، به منزلۀ فروکاستن از ظرفیت رشته‌ای تاریخ است؛ آزمون نظریه و نظریه پردازی هم در رشتۀ تاریخ ممکن و بایسته است اما توصیف کم اهمیت‌تر یا صرفا مرحلۀ پیشین تحلیل و یا تفسیر نیست و نظریه محوری هم نمی‌تواند مهمترین رسالت مورخانه باشد. از نظر نویسندگان، مهمترین وظیفۀ رشته‌ای مورخان ارائۀ توضیح روشن از چگونگی و چرایی رویدادها؛ بدون جدا کردن و یا اولیه و ثانویه دیدنِ اهمیت چگونه و یا چرا است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Mission of the historian; An exploration and a critique on the thick description as the most important task of historians
نویسندگان [English]
- Sabah Ghanbari 1
- Iraj Varfinezhad 2
1 teacher
2 Assistant Professor of History, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran.
چکیده [English]
In the last few years, due to the efforts of prominent history professors, especially: Hasan Hazrati, Hashem Aghajari, Alireza Molaei-Tavani and Qobad Mansourbakht, a great debate has been arranged about the mission of historians, which can be the beginning of reflection and in-depth consideration of a serious issue. be; Mission or disciplinary duty of historians. Based on this, the question arises, what is the most important task of historians? Hassan Hazrati, in criticizing the theory-oriented approach, and influenced by the concept of " thick description" by Clifford Geertz, proposed the term "deep and extensive description in the discussions of historical methodology, and unlike most Iranian historians,he considered the most important task of historians to be a comprehensive or deep and extensive description of the events of the human past, which, from a methodological point of view, seeks answers of "what and how".
The present article is actually a critique of this opinion and an exploration to provide a better answer to the question of the most important task of historians. The authors of the article believe that even if it is possible to separate the question of "how and why" from the point of view of the research method, the historian's neglect of "why" means lowering the field capacity of history. Therefore, the most important task of historians is to provide a clear explanation (explanation) of how and why events happened; without separating or primary and secondary seeing the importance of how or why.
کلیدواژه‌ها [English]
- thick description
- Hassan Hazrati
- description and analysis
- how and why
- task of historians
)