نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه الزهراء (س)
2 استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر
چکیده
رابطه شرایط تاریخی، متن و خواننده به دلایل متعدد دچار پیچیدگی است. این پیچیدگی اجازه نمی دهد فرد در مواجهه با متن آن را به راحتی خوانده و فهم کند. یکی از عوامل تاثیر گذار در این پیچیدگی، مساله چرخش های گفتمانی درفرایند تاریخی است. در این مقاله با تحلیل روایت های قیام شیخ محمد خیابانی در صدد هستیم تا تاثیرچرخش گفتمانی را از خیزش در سال1299 تا سقوط سلسله پهلوی در قالب دو خوانش مسلط گفتمان ملی مشروطه خواه(آذربایجان محور، ایران محور، قیام محور) وگفتمان ملی باستان گرا(ایران محور) با استفاده از روش تحلیل انتقادی روایت و گفتمان مورد تبیین و تحلیل قرار دهیم. حاصل سخن این که، چرخش گفتمانی اجازه درک و فهم وقایع اتفاقیه را آن گونه که اتفاق افتاده اند، نمی دهند و موجب تولید خوانش های متعدد، متفاوت و متعارض از یک واقعه می شود. قیام خیابانی، در این روایت ها، از قیامی برای آزادیخواهی و دموکراسی تا هویت جویی و تجزیه طلبی، از ایران دوستی تا وابستگی به عوامل بیگانه به قصد تجزیه کشور، خوانش شده است. شخصیت ارائه شده در خوانش/روایت ها از خیابانی و دوستان ویارانش نیز متفاوت بوده و از خودخواهی و قدرت طلبی تا مردم دوستی و ظلم و استبداد و استعمار ستیزی در نوسان بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Discourse Turn and Iranian Readings of Khiabani's Uprising
نویسندگان [English]
- Esmail Hassanzadeh 1
- Manijeh Sadri 2
1 Associated Professor,Department of History, Alzahra University
2 Assistant Professor, Department of History, Islamic Azad University, Shabestar Branch
چکیده [English]
The relation between historical situations, texts, and readers is complicated by the various reasons. This complexity prevents one to read and understand the texts with ease. One of the affecting factors in this complexity is the problem of discourse changes in historical process. This paper, by analyzing the narratives of Sheikh Mohammad Khiabani's uprising, is about to study the effect of discourse change in case of two dominate discourses: national constitutionalist discourse (Azarbayjan-based, Iran-based, uprising-based), and national ancient oriented discourse (Iran-based). The method of research in this paper is critical analysis of narrative and discourse. The result shows that discourse turn does not allow the events to be understood as they are happened, and causes various diverse conflicting readings of the event. In these narratives Khiabani's uprising has been read into a wide range: from freedom seeking and democratic to identity seeking and separatist, from patriotism to dependency on foreign agents aiming the decomposition of the country. Also the characteristics and motivations of Khiabani and his followers given in the narratives are variable in terms of selfishness, authoritarian, humanitarian, Anti-oppression and Anti-colonialism.
کلیدواژه‌ها [English]
- Sheikh Mohammad Khiabani
- Azarbayjan
- Constitution
- Discourse Turn
- Khiabani Uprising
)