نویسندگان
1 استادیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس
2 استادیار گروه تاریخ دانشگاه شیراز
چکیده
حاکمیت ایلخانان مغول بر ایران که در پی فتح بغداد و سقوط خلافت پانصد ساله‌ی عباسی صورت گرفت، پیامدهای مهمی در عرصه‌ی فرهنگ و سیاست ایرانیان بر جای نهاد که مهم‌ترین آن بازیابی هویّت ایرانی و خودآگاهی صاحبان دفتر و دیوان در زمینه‌ی وضعیت و موقعیت تاریخی و محدوده‌ی سرزمینی خویش است. حمدالله مستوفی قزوینی از جمله کسانی است که با نگارش آثار ارزشمند در تاریخ، جغرافیا و حماسه‌سرایی به احیای این هوّیت تاریخی کمک فراوان نمود. او در نزهت القلوبکه اثری جغرافیای است، سرزمین ایران را به عنوان کشوری باستانی با مرزهای مشخص در میانه‌ی جهان معرفی کرده و به معرفی ایالات آن می‌پردازد و در ظفرنامه که تاریخی منظوم به سبک فردوسی است، در احیای مفهوم ایران زمین و هویّت ایرانی تلاش فراوان نشان می‌دهد. در این اثر ارزشمند، بارها از ایران و ایرانیان یاد کرده و در ادامه‌ی راه خاندان جوینی و رشیدالدین فضل‌الله با محور قرار دادن ایران، به ایرانی ساختن حاکمان مغول و انطباق آن‌ها با شاهان باستانی ایران می‌پردازد. ظفرنامه نشان می‌دهد که آن‌چه در اندیشه‌ی مستوفی می‌گذرد، تداوم مفهوم ایران زمین براساس آیین شهریاری باستانی در دوره‌ی اسلامی و ایجاد یک رنسانس ایرانی- اسلامی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Revival of the Concept of "Iran" in Hamdollah Mostowfi Qazvini1s Works
نویسندگان [English]
- Seyed Hashem Aghajari 1
- Ahmad Fazlinejad 2
1 Assistant Professor, Department of History, Tarbiat Modarres University
2 Assistant Professor, Department of Political Siences, Alameh Tabatabai University
چکیده [English]
The Mongol Ilkhanid Rule over Iran which began after the conquest of Baghdad and the collapse of five hunderedyears reign under Abbasid Dynasty had some important side effects on Iranian culture and politics but above all was the revival of Iranian identity and awareness of intellectuals and Officials regarding the historical condition and state of affairs within the restriction of their own territories. Hamdollah Mostofi Qhazvini is one of the well known writers who has valuable writing on subjects such as history, geography and epic. Those have helped in clarifying Iran`s historical identity. In the book Nozhat-al-Qoloob, he has illustrated Iran as an ancient country with distinct borders and has explained about its province. In his Zafarnameh, which is an epic poem using the Ferdowsi style, he has given very much significanc to the concept and identity of Iran. In this remarkable works, Mostowfi has persistently acclaimed and mentioned “Iran” and “Iranians” following the jovayni and Rashid alddin Fazlallah By using Iran as a conceptual centre, he has tried to assimilate the Mongol rulers into the life style and policy of ancient Iranian Kings. The Zafarname reveals Mostowfi's thought about the continuation of the concept of Iran according to the ancient royalty during the Islamic epoch and the construction of an Iranian-Islamic Renaissance.
کلیدواژه‌ها [English]
- Hamd-Allah Mostofi
- Iranian identity
- Zafarnameh
- Nozhat al-Qoloob
- Ferdowsi
- Ilkhanids
)