دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
علمی- پژوهشی
فتوحات گیتی‌ستان نقد و تحلیل منظومه‌ای نویافته از تاریخ شاه عباس اول
فتوحات گیتی‌ستان نقد و تحلیل منظومه‌ای نویافته از تاریخ شاه عباس اول

نزهت احمدی؛ محسن محمدی فشارکی

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 11-33

https://doi.org/10.22051/hph.2020.31896.1447

چکیده
  منظومۀ نویافتۀ «فتوحات گیتی‌ستان» که تنها سه سال پیش از سقوط حکومت صفویه با تمرکز بر جنگ‌های نامدارترین پادشاه این دودمان سروده شده ‌است، از جهتی در شمارِ حماسه‌های تاریخی قرار می‌گیرد، ازسویی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی استنادی کتاب عاشورانگاری تسلیـﺔ المُجالس و زینـﺔ ‌المَجالس
بررسی استنادی کتاب عاشورانگاری تسلیـﺔ المُجالس و زینـﺔ ‌المَجالس

محمدرضا بارانی؛ سحر نعمتی

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 35-70

https://doi.org/10.22051/hph.2021.30562.1423

چکیده
  برگزاری آئین سوگواری عاشورا و گرایش علمای شیعه به نگارش عاشورا در دورۀ صفوی برای تقویت یکپارچه‌‌سازی تشیع در ایران بسیار کارساز بود. یکی از اثربخش‌‌ترین آثار، کتاب تسلیـﺔ المُجالس حائری است. برای ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
تبیین مؤلفه‌های تاریخ‌نگاری عباس زریاب‎ خویی
تبیین مؤلفه‌های تاریخ‌نگاری عباس زریاب‎ خویی

یعقوب پناهی؛ اصغر منتظرالقائم؛ محمدعلی چلونگر؛ سیّد هاشم آقاجری

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 99-121

https://doi.org/10.22051/hph.2019.22799.1279

چکیده
  در قرون معاصر پیشرفت‌های عقلی بشر و تحولات بینشی و روشی علوم مختلف، متفکران حوزۀ تاریخ را نیز به تکاپو واداشت تا به بازتعریف هویتی و علمی این دانش بپردازند. این تحولات از غرب آغاز شد و پس از چالش‌های ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
کنشگری مورخ در گزارش وقایع تاریخی؛ بررسی مقایسه‌‌ای روایت سقیفه در تاریخ طبری و تاریخ بلعمی
کنشگری مورخ در گزارش وقایع تاریخی؛ بررسی مقایسه‌‌ای روایت سقیفه در تاریخ طبری و تاریخ بلعمی

مهدی رفعتی پناه مهرآبادی

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 123-146

https://doi.org/10.22051/hph.2020.31192.1438

چکیده
  دانش روایت‌‌شناسی، امکانی است برای پژوهشگران تاریخ در بررسی و نقد روایت‌‌های مختلف تاریخی و درک آنها. این دانش با بررسی عناصری چون زمان در قالب نظم، تداوم (دیرش) و بسامد و نیز بررسی شخصیت و شخصیت‌‌پردازی، ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی زمان‌‌مندی روایت در اکسیر التواریخ بر پایۀ نظریه ژرار ژنت
بررسی زمان‌‌مندی روایت در اکسیر التواریخ بر پایۀ نظریه ژرار ژنت

محبوبه طاهری؛ عباس سرافرازی؛ محمود خواجه میرزا؛ اردشیر اسدبیگی؛ محمدنبی سلیم

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 123-146

https://doi.org/10.22051/hph.2021.32333.1455

چکیده
  زمان یکی از عناصر مهم و کلیدی در روایت‌‌های تاریخی است که در کنار مؤلفه‌‌هایی چون مکان و شخصیت‌‌های تاریخی، قوام یک ابژه و رخداد تاریخی را شکل می‌‌دهد. مورخان برای نقل روایت‌‌های تاریخی از عنصر ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
اهمیت «انجامه‌ها» در شناخت ارزش‌‌‌‌‌‌های تاریخیِ نسخۀ خطی «جُنگ احمد غلام» (تاریخ کتابت: 1142 – 1135ق)
اهمیت «انجامه‌ها» در شناخت ارزش‌‌‌‌‌‌های تاریخیِ نسخۀ خطی «جُنگ احمد غلام» (تاریخ کتابت: 1142 – 1135ق)

وحید عابدین پور؛ علی اکبر کجباف؛ معصومه سمائی دستجردی

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 147-179

https://doi.org/10.22051/hph.2020.33055.1465

چکیده
  سرانجام یا سخن پایانی کاتب نسخۀ خطی به‌طور معمول، با نام‌‌های انجام، پایان، تَرقیمِه، فَراغ‌نامه، رقم و نیز «اَنجامه»[1] شناخته می‌‌شود. اهمیت این قسمت به این دلیل است که اطلاعات گسترده‌‌ای ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
واکاوی غرائب‌نگاری نسخۀ مصور چاپ سنگی «در بیان قصۀ حضرت سلیمان»
واکاوی غرائب‌نگاری نسخۀ مصور چاپ سنگی «در بیان قصۀ حضرت سلیمان»

فاطمه عسگری؛ فهیمه زارع زاده

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 181-213

https://doi.org/10.22051/hph.2020.31225.1434

چکیده
  از کتاب‌های چاپ سنگی مصور، «در بیان قصۀ حضرت سلیمان» است که ضمن روایتگری به زبان عامیانۀ عصر قاجار، دارای شاخصۀ بصری غرائب‌‌نگاری است. مقالۀ حاضر با رویکرد آیکونوگرافی و با روش توصیفی‌تبیینی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
مقایسۀ تحلیلی جغرافی‌نگاری ابن‌خردادبه و اصطخری
مقایسۀ تحلیلی جغرافی‌نگاری ابن‌خردادبه و اصطخری

مهدی علیجانی؛ محبوبه شرفی

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 215-241

https://doi.org/10.22051/hph.2021.32847.1462

چکیده
  این پژوهش می‌کوشد برمبنای مطالعات کتابخانه‌ای و روش تاریخی با رویکرد توصیفی‌تحلیلی، شیوه و ویژگی‌های جغرافی‌نگاری و مکتب روشی دو تن از جغرافی‌دانان ایرانی (ابن‌خردادبه و اصطخری) را واکاوی و تحلیل ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
گونه‌شناسی مطالعات شعوبیه در دورۀ معاصر (غرب، جهانِ عرب و ایران)
گونه‌شناسی مطالعات شعوبیه در دورۀ معاصر (غرب، جهانِ عرب و ایران)

قاسم قریب؛ جواد عباسی؛ سید جلال رجایی

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 243-268

https://doi.org/10.22051/hph.2020.31981.1449

چکیده
  واکاوی ماهیت جنبش شعوبیه ازجمله حوزه‌‌های مطالعاتی در میان پژوهشگران تاریخ اسلام، ایران‌‌شناسان و متخصصان تاریخ ادبیات است. ازاین‌رو پژوهش‌‌های پرشماری در قالب کتاب، مقاله و پایان‌‌نامه در زبان‌‌های ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
تحلیل رویکرد تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری شرفخان بدلیسی در شرفنامه
تحلیل رویکرد تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری شرفخان بدلیسی در شرفنامه

ذکرالله محمدی؛ کیومرث فیضی

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 269-295

https://doi.org/10.22051/hph.2021.28380.1393

چکیده
  تواریخ محلی یکی از اشکال مهم تاریخ‌نگاری ایرانی‌اسلامی است که در کنار انواع تاریخ، کمک شایانی به شناخت تحولات گذشته می‌کند. ازجملۀ این‌گونه آثار، شرف‌نامه تألیف امیر شرفخان بدلیسی است که به‌عنوان ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی یک زمان‌پریشی تاریخی؛ راهی به نقد روایات ام‌سلمه دربارۀ خبر شهادت و جانشینی امام حسین (ع)
بررسی یک زمان‌پریشی تاریخی؛ راهی به نقد روایات ام‌سلمه دربارۀ خبر شهادت و جانشینی امام حسین (ع)

عباس میرزایی

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 297-315

https://doi.org/10.22051/hph.2020.34268.1481

چکیده
  ام‌سلمه شخصیتی تأثیرگزار در تاریخ اسلام است. گزارش‌های فراوانی از وی دربارۀ اتفاقات صدر نخستین نقل شده است. بخشی از گزارش‌های منقول از وی پیرامون حوادث مرتبط با شهادت امام حسین (ع) است. گزارش‌هایی دربارۀ ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بازتاب باورها و نگرش‌‌های شیعی در تاریخ موصل ابوزکریا اَزْدی (334ﻫ)
بازتاب باورها و نگرش‌‌های شیعی در تاریخ موصل ابوزکریا اَزْدی (334ﻫ)

حسین نظری پسیخانی؛ معصومعلی پنجه؛ یونس فرهمند

دوره 30، شماره 25 ، شهریور 1399، صفحه 317-330

https://doi.org/10.22051/hph.2020.32330.1454

چکیده
  بخش بازمانده از تاریخ موصل ابوزکریا اَزْدی(334ﻫ) افزون‌بر ذکر اخبار و وقایع محلی موصل و جزیره، حاوی گزارش‌‌هایی از خلفای متأخر اموی و یادکردهایی از علویان و امامان شیعه است. این مقاله بر این گزارش‌‌ها ...  بیشتر