دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
علمی- پژوهشی
ظهور اعراب و تحولات دهه‌‌های آغازین اسلامی به روایت یوحنا بارپنکای
ظهور اعراب و تحولات دهه‌‌های آغازین اسلامی به روایت یوحنا بارپنکای

محمد احمدی منش

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 11-30

https://doi.org/10.22051/hph.2022.38134.1570

چکیده
  کهن‌‌ترین گزارش‌‌های تاریخی دربارۀ اسلام آغازین در سدۀ نخست هجری، منابع غیرعربی و غیراسلامی هستند و یکی از مهم‌ترین آنها، بخش پایانی کتاب رش‌‌ملّه اثر یوحنا بارپنکای به سریانی شرقی است. در این اثر ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی و تحلیل انگاره‌‌های استمرار روند هویت ایرانی‌اسلامی در تاریخ گیتی‌‌گشا
بررسی و تحلیل انگاره‌‌های استمرار روند هویت ایرانی‌اسلامی در تاریخ گیتی‌‌گشا

زلیخا امینی

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 31-52

https://doi.org/10.22051/hph.2021.36681.1540

چکیده
  شناخت جایگاه «خودی و دیگری» جهت مشخص‌کردن استمرار روند هویت ‌‌ایرانی‌اسلامی در اندیشۀ نامی ‌‌اصفهانی مورخ عصر زندیه و انگاره‌‌های متأثر از آن بر نگرش وی در بازتاب روایات، در نگارش گیتی‌‌گشا ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
تبیین مؤلفه‌های تاریخ‌نگاری دینی سیدجعفر شهیدی
تبیین مؤلفه‌های تاریخ‌نگاری دینی سیدجعفر شهیدی

یعقوب پناهی؛ اصغر منتظرالقائم؛ محمدعلی چلونگر

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 53-84

https://doi.org/10.22051/hph.2021.34376.1484

چکیده
  تاریخ‌نگاری علمی که پس از تحولات روش‌شناسی و پیشرفت‌های حوزۀ نظری تاریخ، از غرب آغاز شد، بینش ‌و روش مورخان را ارتقا داد و اصول تازه‌ای برای تاریخ‌پژوهشی بنیان نهاد. مورخان معاصر ایرانی نیز با الهام ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
چرایی نگارش تحفه‌العالم در دورۀ شاه سلطان حسین صفوی
چرایی نگارش تحفه‌العالم در دورۀ شاه سلطان حسین صفوی

یعقوب تابش

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 85-107

https://doi.org/10.22051/hph.2022.36446.1531

چکیده
  دربارۀ چرایی نگارش تحفه‌العالم که موضوع آن ذکر اوصاف شاه سلطان حسین صفوی است، پاسخ‌هایی بسیط داده‌ شده است که از اظهارات خود نویسنده ریشه می‌گیرد. مدعای این پژوهش این است که نگارش تحفه‌العالم با بحران‌هایی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
گونه شناسی آثار تاریخی ابن حبیب بغدادی(د.245ﻫ.)
گونه شناسی آثار تاریخی ابن حبیب بغدادی(د.245ﻫ.)

عطیه شریعت نژاد کیاسری؛ هادی عالم زاده؛ یونس فرهمند؛ معصومعلی پنجه

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 109-130

https://doi.org/10.22051/hph.2021.34837.1493

چکیده
  به ابوجعفر محمد‌بن‌حبیب بغدادی ادیب و مورخ پرکار سدۀ سوم هجری بیش از سی‌وهفت اثر نسب داده‌اند که تنها یازده اثر از آنها در دست است. از این آثار هشت اثر در زمرۀ آثار تاریخی و سه اثر از مقولۀ کتب ادب و لغت ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
نسبت خاطره‌نگاری با امر واقع
نسبت خاطره‌نگاری با امر واقع

سمیه عباسی

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 131-151

https://doi.org/10.22051/hph.2022.37123.1550

چکیده
  بر اساس تعاریف اهل فن، جای‌گیری خاطرات مکتوب در زمرۀ منابع خبری اولیه و مهم در تاریخ‌نگاری است و بررسی تاریخی فرایند شکل‌گیری و تکوین آن در تاریخ ایران، اثباتی بر مدعای فوق است. این پژوهش با رویکرد تحلیلی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
از روان‌شناسی تاریخی تا تاریخ روان‌شناختی
از روان‌شناسی تاریخی تا تاریخ روان‌شناختی

زهرا قدیانی نژاد رزکی؛ فواد پورآرین؛ حسین مفتخری؛ علی مرادی

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 153-176

https://doi.org/10.22051/hph.2021.36849.1546

چکیده
  روان‌شناسی به‌عنوان دانشی که دربارۀ رفتار انسان‌ بحث می‌کند، می‌تواند چشم‌اندازهای جدیدی در جهت بازخوانی گذشته برای پژوهشگران تاریخ ایجاد ‌کند. هیچ دانشی به‌تنهایی قادر به شناخت تمامی جوانب حیات ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
تحلیلی بر کاریکاتورهای روزنامۀ ‌آذربایجان در عصر مشروطه (1325ه.ق)
تحلیلی بر کاریکاتورهای روزنامۀ ‌آذربایجان در عصر مشروطه (1325ه.ق)

عباس قدیمی قیداری؛ الهام محمدعلی گشایش

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 177-210

https://doi.org/10.22051/hph.2022.37528.1559

چکیده
  در عصر مشروطه ابزارهای ارتباطی جدیدی در عرصۀ مطبوعات ایران هویدا شد. در پی فضای باز سیاسی، کاریکاتور از ابزارهایی بود که در برخی روزنامه‌ها و نشریات عصر مشروطه برای تبیین انتقادیِ اوضاع سیاسی و اجتماعی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی نوروزنامه‌ها در عصر اسلامی (تا سدۀ نهم هجری)
بررسی نوروزنامه‌ها در عصر اسلامی (تا سدۀ نهم هجری)

عبدالرحیم قنوات؛ مریم اورعی قدیری

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 211-234

https://doi.org/10.22051/hph.2021.38159.1571

چکیده
  نوروز از کهن‌‌ترین، مهم‌‌ترین و مشهورترین جشن‌‌های ایرانی است که در عصر اسلامی نیز فراموش نشد و در آثار نویسندگان بازتاب پیدا کرد و آنان کتاب‌‌هایی با عنوان نوروزنامه نوشتند. در این مقاله کوشیده ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری حزین لاهیجی (1180ـ1103ق)
تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری حزین لاهیجی (1180ـ1103ق)

محسن لطف آبادی

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 235-259

https://doi.org/10.22051/hph.2021.30130.1419

چکیده
  اگرچه حزین لاهیجی عمدتاً به‌عنوان یک ادیب و شاعر شناخته می‌شود، بخشی از شهرت او، مربوط به جایگاه مورخانۀ اوست. او در میان کتاب‌های مختلف خود، دو اثر در زمینۀ تاریخ دارد که در آنها می‌توان رویکرد وی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
تحلیلی بر تاریخ‌نگاری محمدشفیع طهرانی در مرآت‌الصادقین
تحلیلی بر تاریخ‌نگاری محمدشفیع طهرانی در مرآت‌الصادقین

محسن نصیری اردلی؛ منیژه صدری؛ نزهت احمدی؛ معصومه قره داغی

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 261-285

https://doi.org/10.22051/hph.2021.34722.1491

چکیده
  محمد‌شفیع طهرانی که ایرانی‌الاصل، اما متولد هندوستان است، کتاب مرآت‌الصادقین را از 1142هـ.ق تا 1159هـ.ق، در چهار بخش با هدف ارائۀ تاریخ تیموریان هند به نگارش در‌آورده که یک بخش آن جداگانه با عنوان نادرنامه ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
تداوم و گسست در تاریخ فرودستان با نگاهی به آرای والتر بنیامین
تداوم و گسست در تاریخ فرودستان با نگاهی به آرای والتر بنیامین

رضا نصیری حامد

دوره 31، شماره 27 ، مرداد 1400، صفحه 287-307

https://doi.org/10.22051/hph.2021.36419.1530

چکیده
  پیوند تاریخ با «اکنون» در نظریات مختلف به‌ویژه در دوران اخیر مدّنظر قرار گرفته است. بر این اساس همان قدر که گذشته بر حال مؤثر است، از تأثیر اکنون در فهم ما از گذشته نیز می‌‌توان سخن به میان آورد. ...  بیشتر